Varden is bisschop van Trondheim in Noorwegen. Na zijn studie theologie en filosofie trad hij in in het klooster. In onze samenleving komen we veel eenzaamheid tegen, maar het lijkt wel of er een taboe op rust om hierover te spreken. Volgens Varden verzet het christendom zich ertegen dat mensen ten diepste alleen zijn. In het hoofdstuk ‘Bedenk dat je stof bent’ bespreekt hij uitgebreid de Scandinavische existentialist Dagerman. Hij stelt dat zijn werken ‘symbool staan voor een tragisch nihilisme, gekleurd door menslievendheid’. Toch oordeelt hij mild over hem, vanwege zijn worsteling met het leven. De volgelingen van Dagerman gingen veel verder en poogden te bewijzen dat een mens niet meer is dan een hoopje stof, of gelijk is aan een dier; met alle schadelijke gevolgen van dien op het gebied van euthanasie en eugenetica. Varden komt met positieve tegengeluiden van gelovigen (heiligen) uit voorgaande eeuwen zoals Jean de Rancé, Makovkina en vader Sergius. Ook vele filosofen en theologen, uit zowel de klassieke als de hedendaagse literatuur, passeren de revue in zijn zoektocht naar een christelijk antwoord op eenzaamheid. In de beschrijving van het levensverhaal van de Franse verzetsheldin Maïti Girtanner staat een citaat dat mij trof over de rol van vergeven: ‘Eerst kennen, dan begrijpen en dan pas een oordeel vellen.’ Voor mij als protestant staan sommige voorbeelden uit het boek wat verderaf, desondanks is het boeiend om kennis te nemen van deze op volwassen leeftijd rooms-katholiek geworden bisschop.
Naar aanleiding van
Erik Varden, De eenzaamheid doorbreken. Over christelijk gedenken, vertaling Marianne van Reenen, Abdij van Berne, Heeswijk, 2020